Istnieją różne sposoby oprocentowania wkładu własnego. Do podstawowych należą procent prosty i składany. Procent w naszym rozumieniu jest sposobem generowania odsetek. Jeśli odsetki nie zmieniają się, to mamy do czynienia z procentem prostym. Jeśli wzrastają w postępie geometrycznym to jest to procent złożony.
Jak wyliczyć procent?
Sposób jak wyliczyć procent prosty nie jest skomplikowany, ponieważ w momencie dopisywania odsetek mnożymy stopę procentową przez wkład i dodajemy do wkładu lub jeśli nie jest to pierwszy moment odpisu odsetek, tylko któryś z kolei, to dodajemy ten iloczyn do wkładu oraz wcześniejszych odsetek wyliczonych analogicznie.
W przypadku procentu składanego, odsetki za każdym razem liczymy inaczej i one rosną niczym ciąg geometryczny. Dzieje się tak, ponieważ przez stopę procentową wymnażamy nie cały czas wkład, jak w przypadku procentu prostego, lecz wkład powiększony o odsetki i dodajemy do ostatniego wkładu powiększonego o odsetki, jaki był przed odpisem odsetek. Jest to więc postęp geometryczny ponieważ, żeby otrzymać taką zależność za każdym razem ostatni wkład powiększony o odsetki należy wymnożyć przez sumę jedności i stopy procentowej.
Przyjrzyjmy się jeszcze przykładom. Mamy do wyboru dwie opcje:
- Złożyć dyspozycję lokaty z oprocentowaniem prostym na kwotę 1000zł ze stopą procentową 5% na 3 lata.
- Mieć lokatę o tym samym wkładzie i okresie tylko na procent składany ze stopą 4,8%
W przykładzie 1) liczymy odsetki 1000zł + 0,05 x 1000zł x 3, gdzie „x” oznacza mnożenie. Przez 3 lata co roku dodajemy więc zysk 50zł i otrzymujemy 1150zł
Z kolei w przykładzie 2) otrzymujemy po roku 1000zł + 0,048 x 1000zł, czyli 1048zł, ale po drugim roku mamy 1048zł + 1048zł x 0,048, co nam daje 1098,30zł. To jest wciąż mniej niż po dwóch latach mielibyśmy w przykładzie 1), ale przyjrzyjmy się trzeciemu rokowi, gdzie otrzymujemy 1098,30zł + 1098,30zł x 0,048 = 1151,02zł.
Bardziej się opłaci w tej sytuacji opcja 2). W związku z tym pamiętajmy, że większa stopa procentowa, to nie zawsze znaczy więcej. Liczy się jeszcze okres czasu i sposób oprocentowania.
